Łokieć golfisty co to jest?
Łokieć golfisty, czyli zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej, to schorzenie wynikające z przeciążenia mięśni zginaczy dłoniowych nadgarstka i palców. Powtarzalne ruchy, szczególnie te wymagające siły, prowadzą do mikrouszkodzeń włókien ścięgien oraz ich przyczepów. Jeśli uszkodzone ścięgna nie mają czasu na regenerację, rozwija się stan zapalny, powodujący ból i osłabienie funkcji ręki.
Łokieć golfisty i łokieć tenisisty zrozumienie podobieństw w terapii i patologii
Ból w okolicach łokcia to jedna z najczęstszych dolegliwości w obrębie kończyny górnej. Dwa najczęściej spotykane schorzenia w tej lokalizacji to łokieć golfisty i łokieć tenisisty. Pomimo różnic w umiejscowieniu bólu i grupach mięśniowych zaangażowanych w proces patologiczny, oba schorzenia mają wiele wspólnych cech zarówno w aspekcie fizjologicznym, jak i w procesie terapeutycznym.

łokieć golfisty/tenisisty anatomia i patologia – co je łączy, a co różni?
Podobieństwa w patologii:
Przeciążenie jako główna przyczyna: Zarówno łokieć golfisty (medial epicondylitis), jak i tenisisty (lateral epicondylitis) są wynikiem przewlekłego przeciążenia ścięgien oraz ich przyczepów. Powtarzalne ruchy, obciążające określone grupy mięśniowe, prowadzą do mikrouszkodzeń włókien kolagenowych, które z czasem przekształcają się w zmiany degeneracyjne.
Zapalenie czy tendinopatia? W obu przypadkach, początkowo dochodzi do stanu zapalnego w miejscu przyczepu ścięgna do kości (nadkłykieć przyśrodkowy lub boczny kości ramiennej). Jeśli przeciążenie trwa zbyt długo, zapalenie przechodzi w tendinopatię, czyli zmiany degeneracyjne w strukturze ścięgna.
Objawy przewlekłego bólu: Oba schorzenia charakteryzują się bólem zlokalizowanym w okolicy łokcia, który nasila się podczas aktywności obciążających daną grupę mięśniową (zginaczy w przypadku łokcia golfisty, prostowników – w przypadku łokcia tenisisty).
Różnice w lokalizacji i mięśniach:
Łokieć golfisty:
- Lokalizacja: Ból po wewnętrznej stronie łokcia (nadkłykieć przyśrodkowy).
- Mięśnie zaangażowane: Zginacze dłoniowe nadgarstka i palców, szczególnie mięsień zginacz promieniowy nadgarstka (flexor carpi radialis).
Łokieć tenisisty:
- Lokalizacja: Ból po zewnętrznej stronie łokcia (nadkłykieć boczny).
- Mięśnie zaangażowane: Zginacze grzbietowe nadgarstka i palców, głównie mięsień prostownik promieniowy krótki nadgarstka (extensor carpi radialis brevis).
Podobieństwa w terapii fizjoterapeutycznej
Oba schorzenia wymagają kompleksowego podejścia, które uwzględnia zarówno regenerację uszkodzonych tkanek, jak i zapobieganie dalszym przeciążeniom.
1. Terapia manualna:
Zarówno w łokciu golfisty, jak i tenisisty, terapia manualna odgrywa kluczową rolę w:
- Rozluźnianiu napiętych mięśni, które nadmiernie obciążają przyczepy ścięgniste.
- Poprawie ruchomości stawów w okolicy łokcia i przedramienia, co zmniejsza kompensacyjne przeciążenia.
- Mobilizacji powięzi i tkanek miękkich, co wspomaga przepływ krwi i regenerację tkanek.
2. Ćwiczenia wzmacniające i ekscentryczne:
Ćwiczenia ekscentryczne są podstawowym elementem terapii w obu przypadkach. Polegają one na pracy mięśnia podczas jego wydłużania, co:
- Stymuluje regenerację uszkodzonych włókien kolagenowych,
- Poprawia wytrzymałość ścięgien na przeciążenia,
- Zmniejsza ryzyko nawrotów.
Przykłady ćwiczeń ekscentrycznych:
- Dla łokcia golfisty: Powolne opuszczanie ciężarka z pozycji zgiętego nadgarstka w supinacji (zginacze).
- Dla łokcia tenisisty: Powolne opuszczanie ciężarka z pozycji wyprostowanego nadgarstka kierując stronę dłoniową do podłogi (prostowniki).
3. Fala uderzeniowa:
Stosowana w obu schorzeniach, fala uderzeniowa stymuluje procesy naprawcze w tkankach, poprawia mikrokrążenie i zmniejsza stan zapalny.
4. Edukacja pacjenta:
W obu przypadkach kluczowa jest zmiana nawyków obciążających rękę:
- Ergonomiczne ustawienie stanowiska pracy,
- Regularne przerwy podczas powtarzalnych czynności,
- Poprawa techniki sportowej, np. w golfie lub tenisie czy podczas treningu na siłowni.
Praktyczne wskazówki dla pacjentów
Jak rozpoznać różnicę między łokciem golfisty a tenisisty?
- Lokalizacja bólu: Po wewnętrznej stronie łokcia (golfista) vs. po zewnętrznej stronie łokcia (tenisista).
- Typowe ruchy wywołujące ból: Zginanie nadgarstka (golfista) vs. prostowanie nadgarstka (tenisista).
Czy terapia różni się w zależności od schorzenia?
Choć lokalizacja bólu i zaangażowane mięśnie są różne, metody terapii są bardzo podobne. W obu przypadkach celem jest regeneracja ścięgien, poprawa funkcji mięśni i zapobieganie przeciążeniom.
Jak długo trwa rehabilitacja?
Przy regularnej terapii i odpowiednio dobranych ćwiczeniach, poprawa jest zauważalna już po kilku tygodniach. Pełna regeneracja może jednak zająć od 8 do 12 tygodni.

Podsumowanie oraz Bibliografia
Łokieć golfisty i łokieć tenisisty, choć różnią się lokalizacją i zaangażowanymi mięśniami, mają wiele wspólnych cech pod względem fizjologii i terapii. Oba schorzenia wynikają z przeciążeń, prowadzą do podobnych zmian degeneracyjnych w ścięgnach i wymagają kompleksowego podejścia w leczeniu. Kluczowe w terapii są ćwiczenia ekscentryczne, które wspomagają regenerację tkanek, oraz edukacja pacjenta, by zapobiegać nawrotom.
Zrozumienie swojego problemu to pierwszy krok do powrotu do pełnej sprawności. Jeśli zmagasz się z bólem łokcia, pamiętaj, że odpowiednia terapia jest kluczem do sukcesu.
Jeżeli chciałbyś zapoznać się ze schorzeniem łokcia tenisisty lepiej, zapraszam do posta w tej tematyce „Łokieć tenisisty fizjoterapia„
Bibliografia:
- Coombes, B. K., et al. (2009). Management of elbow tendinopathies: A clinical review.
- Kraushaar, B. S., & Nirschl, R. P. (1999). Tendinosis of the elbow.
- Nirschl, R. P., & Ashman, E. S. (2003). Elbow tendinopathy: Pathophysiology and treatment.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
1. Czy łokieć golfisty dotyczy tylko sportowców?
Nie, schorzenie to dotyczy każdego, kto wykonuje powtarzalne ruchy ręką, np. w pracy biurowej, przy majsterkowaniu czy podnoszeniu ciężarów.
2. Ile trwa rehabilitacja łokcia golfisty?
Czas leczenia zależy od zaawansowania schorzenia. W większości przypadków poprawa jest zauważalna po kilku tygodniach regularnej terapii, ale pełna regeneracja może trwać od 6 do 12 tygodni.
3. Czy ćwiczenia ekscentryczne można wykonywać samodzielnie?
Tak, po odpowiednim przeszkoleniu przez fizjoterapeutę. Kluczowe jest jednak prawidłowe wykonywanie ruchów, aby uniknąć dalszych przeciążeń.
4. Czy łokieć golfisty można wyleczyć bez operacji?
Tak, większość przypadków można skutecznie wyleczyć za pomocą terapii manualnej, ćwiczeń i odpowiedniej regeneracji. Operacja jest konieczna tylko w bardzo zaawansowanych przypadkach.
5. Jak mogę zapobiegać nawrotom?
Wprowadź regularne ćwiczenia wzmacniające, stosuj techniki ergonomiczne w pracy i sporcie oraz unikaj długotrwałych, powtarzalnych ruchów ręką bez odpowiednich przerw.